Op 23 juni 2021 verscheen op de facebookpagina van de Ecokathedraal in Mildam het volgende bericht: Louis Le Roy zou bezwaar maken tegen deze categoriesering, en de afbeelding is weinig 'to the point'. Daarbij stond een screenshot van een artikel in De Volkskrant. Het ging hier een artikel dat verscheen naar aanleiding van het boek "Voor de Gek! Follies in Nederland" van Edith Gerritsma en Andrea Hijmans.
Om even een kader te scheppen: het boek wil het grote publiek kennis laten maken met 'follies', bizarre bouwwerken, een weinig bekende categorie cultureel erfgoed. Maar wat is dat nu, een folly? Het komt van het Engelse woord voor dwaasheid. Het zijn rare, onverwachte en vaak maffe bouwwerken die neergezet zijn in het landschap. Ze passen in een traditie die teruggaat tot de 18e eeuw, maar die nog altijd springlevend blijkt te zijn. De makers van het boek ontdekten dat ons land er vol mee staat. Volgens fotografe Edith Gerritsma en schrijfster Andrea Hijmans zijn de ecokathedralen in Heerenveen-Midden én Mildam ook follies. De Ecokathedraal in Mildam is namelijk opgenomen in het boek. Maar, denk ik meteen, klópt dit wel?
Laten we teruggaan naar het gedachtegoed van Louis Guillaume Le Roy (1924-2012). Hij begon in de jaren zeventig aan de bouw van beide ecokathedralen. Op het eerste gezicht lijken het bouwwerken van gestapelde stenen, tegels, klinkers en trottoirbanden. Maar e zit een uitgewerkte gedachte achter die ik hier graag nog eens deel "Een ecokathedraal is een gebied waar mens, plant en dier op een gelijkwaardige manier eindeloos samenwerken, zonder plan vooraf en met vrije energie. Het is een plek waar natuur en cultuur samenkomen". Daarmee doet het label 'folly' deze plekken én haar beheerders tekort. Wekelijk zijn er bouwmeesters en vrijwilligers actief om deze bijzondere plekken in stand te houde. Iedere dinsdagmiddag in Mildam en iedere woensdagochtend in Heerenveen-Midden. Setichting TIJD, de beheerder van de ecokathedralen, nodigt iedereen dan ook van harte uit om langs te komen, mee te bouwen én kennis te maken. En vorm je eigen mening: is de ecokathedraal een folly of niet?
Leuk detail: na de zomer beginnen de open stapeldagen ook weer. Op 11 september 2021, tijdens Open Monumentendag én het gelijktijdige Cultuurplein(festival) wordt deze traditie weer opgestart.
Janita Baron
Dit artikel verscheen in Groot Heerenveen, 6e jaargang nr. 67