|
-
citaten uit "retourtje Mondriaan"
|
Enkele citaten uit het boek 'retourtje
Mondriaan' van Louis G. Le Roy.
Het boek is geïlustreerd met foto's van zijn glasverzameling.
- De matgroene strakke letters
van de “PRIMAFOON”zaak, recht tegenover het restaurant waar ik even op
verhaal wilde komen, verdrongen de pasverworven indrukken van mijn
netvlies
- De groene primafoonmens is uit op informatie!!!….Veel tijd
heeft hij niet. Hem is geleerd dat hij slechts zijn ogen goed moet
open houden omdat dan zijn brein—zijn natuurlijke P.C. – alles wat hij
ziet zorgvuldig op kan slaan.
- De grondige studie van kindertekeningen en beeldmateriaal
vervaardigd door geestelijk gestoorde mensen, heeft duidelijk gemaakt
dat er maar twee soorten begaafdheden te onderscheiden zijn: n.l. die
die van de ‘zieners’ (die Schauenden) en die van de ‘bouwers’ (die
Bauenden).
- Maar waarom moeten kinderen in godsnaam jarenlang tekenles krijgen
als kunstenaars van mening zijn dat de ‘spontane kindertekening’ zo
lang mogelijk in ere gehouden moet worden?
- Juist omdat ik van mening ben dat processen belangrijker zijn dan de
producten die zij opleveren, meende ik mijn lessen anders dan
gebruikelijk te moeten geven.
· Mijn ecokathedrale project, dat zich sinds 1982 op
een ruim drie hectare groot stuk land in Mildam ontwikkelt, is
waarschijnlijk voorlopig het eerste en enige project dat zich tot het
jaar 3000 of nog langer zal moeten ontwikkelen.
· De levensduur van de primafoonmens, die functioneert binnen
politieke netwerken, is te vergelijken met
ééndagsvliegen, die hun leven binnen één
etmaal beëindigen moeten!”
· Wanneer (natuurlijke) processen en niet hun eindproducten als
doel gesteld worden, dan kan er van esthetische waardering -die alleen
een oordeel mogelijk maakt over concrete eindproducten - geen sprake
meer zijn! · ‘De Modernen’ zijn niets anders dan
gekwalificeerde individuelen die eerder te vergelijken zijn met dieren
die buiten kuddeverband geraakt zijn, dan met groepsgebonden vakgenoten
die en bloc betrokken wensen te blijven bij historisch gegroeide en
continu verlopende creatieve processen.
· Als je n.l. met natuurlijke processen – die een continu
verloop hebben - bezig bent, dan zal je steeds opnieuw worden gedwongen
naar nieuwe mogelijkheden uit te zien. Natuurlijke processen verlopen
n.l. trapsgewijs progressief waardoor een weg terug uitgesloten is!!
· Experimenteren met het doel om natuurlijke processen op te
starten is natuurlijk een volkomen andere bezigheid dan het aanleggen
van een tuin of een stadsplantsoen, omdat in die laatste twee gevallen
volgens uitgedachte vaste plannen een vooraf bepaald esthetisch
einddoel wordt gerealiseerd. Daarentegen kunnen natuurlijke processen
op vele
verschillende manieren worden opgestart, die ieder voor zich tot
onbekende
(hoog) complexe samenlevingsverbanden zullen voeren.
· In Heerenveen werd aan de Kennedylaan de eerste stap gezet om
een ‘ecologische’ tuin, op basis zelforganisatie, tot ontwikkeling te
brengen. Bij deze eerste experimentele poging werden omwonenden echter
nog niet bij de uitvoering van het werk betrokken. Toen het gebied
vegetatief dichtgegroeid was werd ‘de Wilde Tuin’ verder zoveel
mogelijk als
een normale parktuin beheerd. Sindsdien heeft dit hele project haar
oorspronkelijk, zelforganiserend vermogen volledig verloren.
· Verlangen naar ‘meer’ is een natuurlijke drang die
voorwaarde kan zijn om groei in de richting van hogere complexiteit
mogelijk te maken. Verlangen naar ‘minder’ is een voorwaarde om
natuurlijke
processen in tegengestelde richting te laten verlopen.
· Chaos is niet alleen het onvermijdbare, ongewenste
eindproduct van menselijke culturen maar ook het dagelijkse bijproduct
van alle levens- en productieprocessen die continu dag en nacht
plaatsvinden. Leven zonder chaos is ondenkbaar!! Alle levensvormen zijn
eindproducten van natuurlijk ordenende processen. Die ordening
vermindert de chaos die
d oor ordening ontstaat!!Een voortdurende kringloop.
· In 1983 stelde ik de gemeente Heerenveen voor om al het
resterende, onbruikbare materiaal, dat continu ontstaat door de
voortdurende reorganiserende werkzaamheden van het gemeentelijk
wegennet, niet meer af te voeren naar de gemeentelijke stortplaats,
maar te storten op mijn landgoed in Mildam……………. Sindsdien zijn er
gedurende twaalf jaar in totaal 1200 transporten afgeleverd. Een totaal
gewicht van ruim 10 miljoen kilogram aan steen, beton en zand! Los
gestort zou die hoeveelheid een enorme chaos hebben laten ontstaan.
Geordend leverde die hoeveelheid , op een betrekkelijk klein oppervlak,
een fundament op voor een eco-kathedrale complexe structuur.
· In Mildam heb ik in die jaren volkomen willekeurig
een honderdtal bomen geplant en daarna het terrein verder enkele jaren
met rust gelaten. In de eerste jaren groeide het gras ongestoord
zó hoog op dat er van het boomgoed niets meer te zien was. Als
ik mij een pad door deze wildernis baande was ik van de weg af niet
meer te zien
en stak ik wel eens een witte zakdoek in de lucht uit angst dat de
boeren, mijn naaste buren, op mij zouden kunnen schieten. In hun ogen
was ik met een ‘happening’ bezig en van die wereldse nieuwigheden waren
zij niet gediend.
· In het overvolle zaaltje van het dorpscafé
in Mildam wordt het even stil als de notaris bekend maakt wie de koper
is van de ruim zes hectaren grasland en het oude boerderijtje van
“Jappie Eenarm, de Stroper” Verbazing!! Dan breken de tongen los. Dat
de man, die alom bekend is als de “Wilde Tuinman van Heerenveen”, nu
ook tot hun dorpsgemeenschap ging behoren, dat had toch zeker niemand
verwacht!! · Toen de volgende dag bekend werd dat
de “Wilde Tuinman” het boerderijtje aan een vriend had doorverkocht,
het grootste deel van het grasland had doorverkocht aan een boer, die
tot dan de buurman van Jappie Eenarm was geweest en de rest van het
land en een perceeltje bos voor zichzelf wilde behouden, toen kwam er
tenminste enig licht
in de zaak.
· In het jaar dat in Mildam voor de eerste keer het gras niet
meer gemaaid wordt en daar dus een verwilderingproces begint,
wordt door de plantsoendienst van Heerenveen met de werkzaamheden aan
de Kennedylaan begonnen. Aan de wens van omwonenden en
geïnteresseerden
om mee te doe, kon niet worden voldaan.
· De boer in Mildam, aan wie ik het grootste deel van mijn land
had overgedaan, was nu mijn buurman geworden. Als hij mij op mijn land
in de gaten krijgt weet ik dat hij even later naar mij toe zal komen en
mij voor de zoveelste keer zal vragen om de brandnetels en distels uit
te roeien. Ik besluit een deal met hem te maken: “Voor iedere
brandnetel of distel waarvan jij honderd procent zeker kan bewijzen dat
hij van mijn land afkomstig is zal ik je tien gulden per stuk uit
betalen! Nooit heeft hij een cent van mij gekregen.
· What’s in the name? Bij de gemeente dien ik een verzoek in om
midden op mijn land in Mildam een ‘atelier’ te mogen bouwen.
Mag niet! Een ‘werkplaats’ mag wel. What’s the difference?
· Twaalf jaar later brengt de voltallige Gemeenteraad van
Heerenveen een bezoek aan het Eco-kathedrale project in Mildam. Men wil
eindelijk wel eens weten wat er met al dat materiaal--dat in
totaal 1200 ‘tientons’vrachtwagens op mijn land gestort hebben--gebeurd
is; HOE IK DAT ALLEMAAL IN MIJN EENTJE HEB KUNNEN VERWERKEN en waarom
ik kennelijk van geen ophouden weet.
· De eco-kathedraal is een bouwwerk dat in samenwerking met de
natuur zal moeten ontstaan. Het gevolg is dat fundamenten, waar ik nu
jarenlang mee bezig ben, direct door planten worden overwoekerd.
Vandaar d.at de meeste bezoekers op het eerste gezicht een
rotzooiachtige indruk van mijn werkterrein krijgen. Na verloop van tijd
krijgt men
echter in de gaten dat ik héél bewust en
zéér
systematisch met de bouw van een netwerk van basiselementen bezig ben.
· De elementaire dingen, waarmee ik in mijn atelier al jarenlang
constant bezig ben, zijn de meer dan 2000 kristallen vazen, schotels en
schalen die door mij als bouwstenen worden gebruikt om er complexe
bouwsels mee te maken. Ieder stuk glas verliest binnen die kleine
complexe eenheden niet alleen zijn specifieke, individuele vorm maar
ook zijn eigen bepaalde kleur die opgaat in het samenspel van kleuren
dat door alle overig gebruikte glazen wordt gevormd.
· Voor het ontwikkelen van het eco-kathedrale project in Mildam
worden geen bouwtekeningen gemaakt. Niets wordt daar door mij fanatiek
voltooid! Ik weet wat ik daar wil! Ik hoef daarom nooit zo
maar iets anders te gaan doen. Het heeft zin voor miij om dat eindeloze
werk te doen. Want chaos vermindert (tijdelijk) als complexiteit uit
chaos
kan ontstaan.
· Alleen al op mijn ronde tafel staan ruim 70 glazen voorwerpen
die op – en in elkaar gebouwd zijn. Met behulp van één
enkel stuk glas uit deze groep glazen, bouw ik, in combinatie met een
vijf- of zestal andere glazen uit diezelfde groep, een nieuwe
oorspronkelijke hybride eenheid. Stuk voor stuk zijn al deze 70 glazen
voorwerpen op deze wijze opgegaan in een vijftiental complexe glazen
eenheden die op
hun beurt—omdat ze nauw met elkaar in contact staan—gezamenlijk
één complex geheel vormen.
· Het opeenhopen--het accumuleren – van gevarieerd
bouwmateriaal, een proces dat al 15 jaar lang op mijn land in Mildam
aan de gang is, zal dus door de volgende generatie(s) versneld worden
voortgezet. Steeds sneller zal de door mij gevormde orde op het land
door chaos worden verstoord. Maar omdat ik in de toekomst niet meer
alleen
zal werken, zal oop mijn land ook veel sneller orde uit chaos kunnen
ontstaan. · De richting die door mijn werk wordt
aangeduid loopt zoveel mogelijk parallel aan het verloop van
natuurlijke processen. Ik ga namelijk……uit van de gedachte dat alles
wat ik maak of wat door mijn geest wordt voortgebracht als een product
van natuurlijke processen beschouwd moet worden. En daarom ben ik van
mening dat wanneerde mens tot de natuur behoort, zijn cultuur niet
onnatuurlijk kan zijn.
· Mijn ‘Moderne Eco-Kathedraal’ in Mildam heeft mij--tot op 1
januari 2000—practisch nog geen cent gekost!! Dat is heel opmerkelijk
omdat ik er al een kleine twintig jaar dagelijks mee bezig ben en in
die jaren ruim 20 miljoen kilo steen heb verwerkt.Het is dus niet het
geld waar het bij mijn ‘kathedraal’ om gaat. Waar het wel om draait is
dat zij een creatieve uitdaging wil zijn!
· De tijd wordt bepaald in een kwaad daglicht gesteld als hij
alléén als een nietsontziende vijand van de kunst wordt
voorgesteld. Hij is veeleer de eeuwig onzichtbare, onsterfelijke
regisseur, onder wiens regie de aarde en de kosmos gestalte krijgen en
het complexe aardse leven zich met behulp van energie eindeloos
ontwikkelen kan.
· Een mens leeft véél te kort om alleen, onder
regie van de tijd, grote werken te kunnen voltooien. Maar wie wil er
vandaag de dag nog tijdloos bezig zijn?? Omdat in de naamloze
twintigste eeuw de tijd totaal versnipperd is wordt de moderne mens wel
gedwongen om zijn creaties in minder dan geen tijd te voltooien. Werken
in de tijd blijkt de conditio sine qua non te zijn om in ruimte en tijd
eindeloos te kunnen evolueren.
|
|
|